گرنگترین ڤیتامینەكان بۆ ڕووخسار
چاودێر:
پاراستنی گەشی دەمو چاو و هێشتنەوەی بە گەشاوەیی و گەنجی پێویستی بە كۆمەڵێك ڤیتامین هەیە كە ڕۆڵیان هەیە بۆ پاراستن وبەهێزكردنی تەندروستی پێست و ڕێگەگرتن لە چرچ و لۆچی و خاڵی ڕەش و دەركەوتنی هێڵیڕەش لەژێر چاو .
د. كامەران ڕەسوڵ،پسپۆڕی زانستی خۆراك، لەبارەی گرنگی بەشێك لەڤیتامینەكان كەپێستی ڕووخسار بە گەشاوەی و جوانی دەهێڵتەوە باس دەكات، لەوانەش:
١- ڤیتامین ( D ) : سەرچاوەی سەرەكی بریتی یە لە تیشكی خۆر لە نێوان سەعات10 بەیانی بۆ 4 عەسر، لە خۆراكدا بڕێكی زۆر كەم هەیە بێجگە لە زەیتی جگەری نەهەنگ ، ماسیە چەوریەكان وەك سەلموون و ماكڕوێل .
٢ - ڤیتامین ( C ) :ڕۆڵێكی سەرەكی هەیە لە پێكهاتنی كۆلاجین و ڕێگەگرتن لە پیربوونی پێست و دەركەوتنی چرچ و لۆچی و بەڕێژەیەكی بەرز لە پێستی دەموچاودا هەیە : گرنگترین سەرچاوەكانی خۆراك( میوە مزرە مەنیەكان ، هەڵوژە ، شلیك ، بیبەر ، هەنار ، قۆخ ، هەرمێ ، كێوی .
٣ - ڤیتامین ( E ) : ئەركی پاراستنی پێستە لە زیانەكانی تیشكی خۆر، چونكە تیشكی سەروو وەنەوەشەیی هەڵ دەمژێت بۆیە ڕێگە دەگرێت لە دەركەوتنی چرچ و لۆچی و پەڵە ؛ سەرچاوەكانی خۆراك : دەنكی كەتان ، دەنكە كولەكە ، ئەڤۆگادۆ ، گوێز ، بادەم ، گوڵەبەڕۆژە ، گازۆ .
٤ - ڤیتامین ( K ) : گرنگە لە پڕۆسەی خوێن مەیین لە جەستە بۆیە یارمەتی زوو ساڕێژ بوونی برین و پەڵەی شین بوونەوەی پێست و شوێنی نەشتەرگەری ئەدات ، سەرچاوەی سەرەكی خۆراك : سپێناخ ، كەلەرم ، كاهوو ، فاسۆلیای سەوز ، بڕۆكلی .
٥ - ڤیتامین ( A ) : یەكێكە لە گرنگترین ڤیتامینەكان بۆ تەندروستی پێست و بەكار دەهێنرێت بۆ چارەسەری عازەبە ، هەروەها ڕۆڵی هەیە لە خۆپاراستن لە سووتانی پێست بە هۆی هەتاوەوە، گرنگترین سەرچاوەكانی خۆراك، میوە و سەوزە ڕەنگ پڕتەقاڵیەكان وەك گێزەر ، كاڵەك ، پڕتەقاڵ ، پەتاتەی شیرین ، هەروەها ماست ، هێلكە ، زەیتی جگەری نەهەنگ .
٦ - ڤیتامین ( B 3 ) : یارمەتی شێداركردنەوەی پێست و چاك كردنەوەی خانە زیان پێگەیشتووەكان بە هۆی تیشكی سەروو وەنەوەشەیی دەدات لەگەڵ كەمكردنەوەی ئەگەری شێرپەنجەی پێست : گرنگترین سەرچاوەكانی خۆراك ، دانەوێڵەتەواوەكان ، بادام ، فستق ، سەوزە گەڵاتۆخەكان ، ئەڤۆگادۆ .