كورتە خوێندنەوەی بیرەوەرییەكانی هاوسەری ئۆباما (میشێل)
ئەوەتەی سیاسەت دەكەم، خوێندنەوە بۆتە خوی پەروەردەی هزرم. كە كتێبێكم بە دڵ بێ سەدان لاپەڕەش بێ، هەتا لە بەرگەوە بۆ بەرگ، تەواوی نەكەم، وازی لـێ ناهێنم، تەنانەت لەسەفەریشدا.
17/1/2020 بۆ هەفتەیەك سەفەری (دوبەی)م كرد. كتێبێكم بەناوی (أساسیات علم السیاسە) چاپی یەكەم (2016) لە نوسینی (ستیڤن. د. كانسی-نایجل جاكسون) كە بەشێوەیەكی جوان (أ.د. محی الدین حمیدی) وەریگێڕاوە، لەگەڵ خۆمدا برد (32) لاپەڕەم لە فڕۆكەكەدا تەواو كرد. كە گەیشتم، لە دوبەی مۆڵ، سەردانی كتێبخانە نایابەكەیم كرد (5) كتێبم كڕی. لەسەر: سەنگاپورا، نامەكانی نێوان گۆرگی و شیخۆف، هەروا كتێبی (وأصبحت میشیل أوباما) هاوسەری ئۆبامام كڕی. كە پەرەگرافی بەرگی پشتەوەیم خوێندەوە، چومە كافێیەک و سەرنجم لێداو ئەم سەرنجەم لەسەر بەرگی دوەمدا نوسی: (لە دوبەی مۆڵ كڕیم. دەست بەجێ لە کافێیەک بۆی دانیشتم و پێڕست و نوسراوی سەر بەرگەكەیم خوێندەوە. بڕیارمدا هەمووی بخوێنمەوە. لەوە دەچێ ژنێكی سەنگین هاتبێتە ناو سیاسەت و لوتكەی هاوسەرێتی).
گەڕامەوە ئوتێل بەشەوقەوە كەوتمە خوێندنەوەی ئەم كتێبە (440) لاپەڕە نیو فلوسكابە. خوێندنەوەشم گەیاندە لاپەڕە (42) ئەم تێكستەم لەسەر نوسی:
(داڕشتنەكەی ئەدەبییە. بیرەوەرییەكە سوودبەخشە، وردكاری تیایە. تەنانەت ژیانی قۆناغێكی گرنگی ئەمریكا و رەش پێستەكان و روانگەی سپی پێستەكان بەرامبەریان، بەرجەستە دەكات. بەهیوای تەواوی كتێبەكە وابێ!).
لەلاپەڕە (53)دا، هەستم كرد رەگەزپەرستی چ رۆڵێكی هەبووە لە تێكۆشان، ئەمەم نوسی: (پاشەوەی جیاوازی رەگەزایەتی، تا ئەو كاتەش، لە ناخ رەشپێستەكاندا هەبووە. ئەم كولتوورو سیاسەتە، تاوانی مرۆڤایەتی لێكەوتۆتەوە. بەڵام وەكوتر، لەم بیروەرییەدا دیارە، كە هاندەریش هەبووە رەشەكان تێبكۆشن، پێبگەن. كۆڵ نەدەن!).
كە دەگەمە لاپەڕە (173) ئۆباما سەردانی نەنكی لە كینیا دەكات و رەسەنایەتی لای ئۆباما ئاوها دەبینم: (ئۆباما بەم هاتنەی لە گەرمەی مارەبڕین و دەزگیرانیا، دەیسەلمێنێ كە چۆن پیاوێكی جوامێرەو رەسەنایەتی خۆی پاراستووە. سەرەڕای ئەوەی كەمترین ماوە ژیاوە لە كینیا!).
لە كاتی سەركەوتنی ئۆبامادا، لەلاپەڕٍە (263)دا دەڵێم: (دیمەنێكی پڕ لە جۆشە. سەركەوتن، هەستەكانی شانازی دەوروژێنن. دەرگای پرۆسەی نوێی ژیان و سیاسەت و كەسایەتی دەكاتەوە. ئۆباما .. بەراستی، كەسایەتیەكی گەورە بوو. بەرنامەی هەبووە. سەركەوت) لە درێژەیدا دەڵێم: (تا ئێستا، بیرەوەرییەكە، تانوپۆی جوان چێنراوە. سیاسەت وردە وردە كاری سۆسیۆلۆژیاو رەوشت و پرەنسیپ و، وەفا، بە جوانی ئاوێتە كراوون.
ئەم ژنە، هەر لە منداڵییەوە، وەكو خۆی دەیگێڕێتەوە، بەرنامەی هەبووە. سور بووە لەسەر پرنسیپەكانی. جیاوازی خۆی پاراستووە. بۆیە گەیشتۆتە ئامانجەكانی. ژیانی پڕن لە وردە ئەزمونی بەهادار. شایەنی خانمی یەكەم بووە).
كتێبەكە لە كۆتایی سەرۆكایەتیدا، كۆتایی دێت و لەلاپەڕە (430)دا دەڵێم: (ئاوابوونی خۆری لوتكەی دەسەڵات، گاڵتە نییە. بەڵام وڵاتانی دیموكراسی، توانیویانە جێگۆڕكێی دەسەڵات بكەنە كولتوری سیاسی و نەریتی كۆمەڵایەتی. ئەمە یەكێكە لە دەستكەوتە جوانەكانی رۆژئاوا.. كە هێشتا، مەخابن، پەنجەرەیەكیش لەم كولتورە، لەسەر وڵاتانی ئێمە نەكراوەتەوە تازە تازە شەڕی تایفەگەری و كێشەی قوڵی سیاسی دەسەڵات-خەڵك، قوڵبونەتەوە. رواڵەتی دیموكراسی بەسەر دیمەنی سیاسیماندا زاڵە. هێشتا، پرۆسەیەكی مێژوویی درێژی دیموكراسی، لە بەردەمماندا ماوە).
كۆتا كۆمێنتیشم لەلاپەڕە (435)دا ئەمەی خوارەوەیە: بەشێكی هەرە نایابی بیرەوەرییەكە، ئەم چەند لاپەڕەیەی كۆتاییەكەیەتی.
(جوانە.. بەراستی جوانە، بڕێ لە مانا هەرە جوانەكانی ناخی مرۆڤ كاتێك، هەستی شانازی ئاوێتەی دڵتەنگی دەبێ. شانازی و دڵتەنگیش، دەبەسترێتەوە بە بەرپرسیارێتیی. دەست و هزرت خۆشبێ، ئەی خانمە یەكەمەكەی سەردەمی سەرۆك ئۆباما).
ئەو پەرەگرافانەم لەسەر ئەو لاپەڕانە نووسیون كە ئاماژەم پێكردوون. ئەمە جگە لەوەی لە پەراوێزی كەم لاپەڕەدا هەیە، تێبینیم نەنوسیبێ (لە هەموو كتێبێكدا كە دەی خوێنمەوە وادەكەم). ئومێدەوارم، هەموو خوێنەرێكی وشیار ئەم كتێبە بخوێنێتەوە. بەتایبەتی خانمان!
مەلا بەختیار
24/1/2020 ژوری هوتێل - سەعات 10,20