كابینەی حكومەت‌و هەڵەكانی یەكێتی‌و پارتی‌و گۆڕان

بەشی توێژینەوەی چاودێر 15/01/2019


بزوتنەوەی گۆڕان، پشت قایم بە گۆڕانخوازەكان كە لەئەنجامی سیاسەتە خراپەكانی حوكمڕانی‌و گرفتەكانی ناو یەكێتی سەریانهەڵدا، لەهەڵمەتی هەڵبژاردنی یەكەمیاندا گەردەلولێكی سیاسی چاوەڕواننەكراویان لەكوردستان هێنایەدی. تەنانەت لە شاری كۆیەی زایگای (مام جەلال)یش یەكێتییان بەزاند.
هەموو بزوتنەوەیەكی سیاسی موعارەزەی رەخنەگر، لەسەرەتاوە سەرنجڕاكێشی رای گشتین، بەڵام كە ئەنجامی سیاسەتەكانیان لەخوار دروشمەكانیان دەبێ‌، پاشەكشە دەكەن.
گۆڕان كە دروست بوو ئەیانویست یەكێتی بەزیندویی لەرووی سیاسەوە بنێژن. ناكۆكی سیاسییان گەیاندە دوژمنایەتی بێسنور. ئەگەر مێژوونوسێك ئەدەبیاتی سیاسی ئەم بزوتنەوەیە كۆبكاتەوە، هەتا ئێستاش زۆربەی ئەدەبیاتیان دوژمنایەتی یەكێتییە، ئینجا پارتی. ئەوەی مایەی سەرسوڕمانیشە هەن لەناو یەكێتی، ئێستاش سۆزی سیاسییان لەگەڵ گۆڕان زیاترە لە سۆزی سیاسییان بۆ حزبەكەی خۆیان.
ئەم دوژمنایەتیەی گۆڕان بۆ یەكێتی، وا چاوەڕوان دەكرا دوای دەركردنی سەرۆكی پەرلەمان‌و بەشە كابینەی گۆڕان لەلایەن پارتیەوە بگۆڕدرێ‌. رێكەوتنی دەباشانیش مۆر كراو ئومێدێكی زۆریشی دا بە جەماوەری هەردوولا. بەڵام لەبەرئەوەی لەناو هەردوو لا هەبون دەیانویست رێكەوتنەكە بكەنە سیاسەتێكی نەخوازراوی دۆخی كوردستان، بەتایبەتی دژی لایەكی سیاسی بینیمان رێكەوتنەكەیان لەبێشكەدا كوشت. ئەمە لەكاتێكدا ئەگەر رێكەوتنەكە بەشێنەیی‌و دوور لە پیلانگێڕی، لەنێوان یەكێتی‌و گۆڕاندا لەسەر خاڵە هاوبەشەكان ئەنجام بدرایەو دەرەتانی رێكەوتنی نیشتمانی لەگەڵ لایەنەكانی تریش رێگەی بدرایەو رێكەوتنەكە لەناوەرۆكدا نەگۆڕدرایە بۆ پیلانگێڕی دوو ئیدارەیی‌و دوو لەشكری‌و دوو بەرەی سیاسی، رەنگبوو لەوساوە تائێستا زەمینەی متمانەی سیاسی وا بڕەخسایە، ئێستا یەكێتی‌و گۆڕان بیریان لە یەكگرتن بكردایەتەوە. بەڵام لەلایەكەوە ئەوانەی لەناو یەكێتیدا مەرامیان بوو ئاڕاستەی رێكەوتنەكە بۆ پیلانگێڕی بگۆڕن، گورزێكی كوشندەیان لە رێڕەی رێكەوتنەكەو لە سەرەنجامیشدا، لە یەكخستنەوەی هەردوولا دا. ئەوانەی لەناو گۆڕانیش لەسەرەتاوە تائێستا دەیانویست یەكێتی بنێژن، ئەمانیش چاویلكەی رقیان دانەكەندو هەمیشە ویستویانە و دەشیانەوێ‌ پەیوەندییان لەگەڵ پارتی لەسەر حسابی یەكێتی بێ‌. هەردوو سیاسەتەكەش هەڵە بوو.
ئەوانەی ناو یەكێتی كە دەیانویست گۆڕان بۆ دژایەتی پارتی راكێشن هەڵە بون. ئەوانەی ناو گۆڕانیش كە دەیانویست پارتی بۆ دوژمنایەتی یەكێتی راكێشن، هەڵە بوون. لەم ناوەڕاستەدا پارتی سودمەندی گەورە بوو.
ئەوەی جێی داخە هەردوو ئەم رەوتە زیانبەخشە دوای لەدەستدانی ساڵەهای هەلی سیاسی‌و زیانێكی زۆر، هێشتا دەستبەرداری سیاسەتە هەڵەكانیان نەبون.
لەناو یەكێتیدا هێشتا باڵێكی دوژمنایەتی پارتی (كە بەداخەوە ئێستا زاڵترن لە رابوردوش) بەردەوامن بۆ قوڵكردنی ناكۆكیەكان‌و تێك‌وپێكدانی زەمینەی پەیوەندیەكی ئارامی یەكێتی‌و پارتی.
لەناو گۆڕانیشدا، باڵێكی دوژمنایەتی یەكێتی بەبێ‌ ئەوەی روداوەكان بخوێنێتەوە كە پارتی چییان لەگۆڕان كردووە، لە حكومەت دەریانكردن. تەرەیان خستن. نانیان بڕین. هێزیان ناردە سەریان. كەچی ئەم باڵە بە ناڵە ناڵە هەر دەگەڕێنەوە بۆ لای پارتی، ئامانجەكەش دوژمنایەتی یەكێتییە. ئەمە لەكاتێكدا یەكێتی دۆستایەتییان دەكات‌و رێكەوتنی خۆجێیشی لەگەڵیان هەیە.
هەتا ئەم دوو باڵە زاڵە، لەناو گۆڕان‌و یەكێتی وێنەی سیاسەتی هەردوولا بكێشن بەدڵنیاییەوە، دۆخی كوردستان‌و دۆخی ناو یەكێتی‌و گۆڕان ئاسایی نابێتەوەو بەردەوام ناكۆكی لاوەكی زاڵ دەكەن بەسەر ئەركی سەرەكی.
لەبەرامبەر هەردوولاشیاندا، پارتی ئەگەر پێیوایە ئەمجارەش گۆڕان بباتەوە ناو حكومەت دەتوانێ‌ یەكێتی لاواز بكات یان ناچاری بكات دەستكەوتی كەم وەربگرێ‌، ئەمیش سیاسەتێكی هەڵەیەو ئەنجامەكەشی زیانێكی زۆری هەیە.
گۆڕان.. بیەوێ‌ لەسەر حسابی یەكێتی بچێتە ناو حكومەت، خۆی لە هەڵدێران نزیك دەكاتەوە.
یەكێتی.. بیەوێ‌ بۆ دژایەتی پارتی گۆڕان راكێشێ‌، كێشەكانی كوردستان قوڵتر دەكات.
پارتیش.. بیەوێ‌ بۆ لاوازكردنی یەكێتی‌و دەڤەری سەوز، لەگەڵ گۆڕان رێك بكەوێتەوە تاكتیكێكی بێهودەی ترە.
هەموو لایەكیش ئەگەر ستراتیژێكی تازەیان بۆ چارەسەركردنی سەرجەم كێشەكان نەبێ‌، لەپێشەوەدا دژایەتی گەندەڵی‌و مشەخۆری‌و بیرۆكراسی‌و دابڕان لە داخوازی‌و ئامانجەكانی خەڵك.. بێگومان دوچاری تەقینەوەی جۆراوجۆری كێشەكان دەبنەوە.
هیچ لایەكی كوردستان لە ریشەكێشكردنی گەندەڵی تا ئێستا بەرنامەیەكی شۆڕشگێڕانەی نییە. بەڵكو گەندەڵكاران زیاتر پاداشت دەكرێن.. نەك سزا بدرێن. سیستەمی سیاسی ناگۆڕن. تەنانەت نوسینی دەستوری كوردستانیشیان كردۆتە قوربانی حزبایەتی دواكەوتوو.
دیموكراسی لەكوردستاندا بەتایبەتی بۆ گۆڕانكاری كۆمەڵایەتی‌و مافە مەدەنیەكان‌و مافەكانی ژنان‌و گۆڕینی فەلسەفەی پەروەردەی كۆنخوازی بە پێشكەوتنخوازی، هەروەها بەرە بەرە بۆ دادپەروەری بەكردەوە، تائێستا كوردستان پرۆژەی راستەقینەی بۆ ئەو ئامانجانە نەبووە. بۆیە هێزەكانی دوژمنی دیموكراسی بەردەوام سود لە نەبونی ئەو ستراتیژە بەكردەوە جێبەجێنەكراوە دەبینن. خراپترینی ئەو كێشانە ئەوەیە كە هێزە كوردستانییە رزگاریخوازەكان لەچوارچێوەی پرۆژەی كلاسیكی سیاسی‌و روانگەی كۆمەڵایەتی قەتیس ماوون. لەكاتێكدا گۆڕانكاریەكانی ژیان ئەو چوارچێوە دواكەوتوەی بەجێهێشتووە.. لایەنە سیاسیەكانیش لەدواوەی كاروانی گۆڕانكاریەكان پەلاماری نابەجێی یەكتر دەدەن.

وتاری زیاتر