جۆری حوكمڕانییەكەی خۆمان لە كامە حوكمڕانییە؟
لە كتێبی (الطاغیە) كە لە نوسینی (ا.د.امام عبدالفتاح امام)ە كە دراسەیەكی فەلسەفیە بۆ شێوەكانی ئیستیبدادی سیاسی. تیایدا هاتوە:
كە بەلای (ئەرستۆ) لە ساڵی 384 ب. ز لە دایكبوە و لەساڵی 322 پ. ز كۆچی دوایی كردوە و قوتابی (ئەفلاتون) و مامۆستای (ئەسكەندەری گەورە) بوە و یەكێكە لە گەورە فەیلەسوفەكانی یۆنانی و جۆرەكانی حوكمڕانی كردۆتە 6 جۆرەوە، كە سیانیان باش و سیانەكەی تریان گەندەڵ و خراپن.
جۆرە باشەكان بریتین لە:
1-سیستەمی پادشایی، جۆری حوكم تاكە كەسیە بەڵام بەپێی یاسا حوكم دەكات لە پێناو بەرژەوەندی گشتیدا.
2-سیستەمی ئۆرۆستۆكراتی: حوكم لەلایەن چەند كەسێكی كەمی (نایابە)ەوە لە هەمو روەكانەوە دەكرێت، بە پێی یاساو بەرژەوەندی گشتی.
3-سیستەمی دەستوری: دەسەڵات لای زۆرینەیە.
جۆرە گەندەڵەكانیش بریتین لە:
1- دیكتاتۆری ((طاغیە): دەسەڵاتدار تاكە كەسێكە كە دەسەڵات بۆ بەرژەوەندی خۆی بەكاردەهێنێت و پابەند نیە بە یاساوە سەرەڕای ناڕازیبونی ژێردەستەكان.
2-سیستەمی ئۆلیگارشی: دەسەڵات لە لای چەند كەسێكی (نایاب)ەوە لە روی تەنها دەوڵەمەندیەوە دەبێت كە دەوڵەمەندی جیایان دەكاتەوە لەگەڵا، واتا حوكمی دەوڵەمەندەكان و بۆ بەرژەوەندی خۆیان نەك گەل كار دەكەن.
3-سیستەمی دیماگۆجی (غەوغائی): دەسەڵات لای زۆرینەی هەژارانن و بەكاریدێنن دژی دەوڵەمەندەكان.
سەرەڕای تێبینی لەسەر هەندێ چەمك و تێگەیشتنەكانی ئەرستۆ بەڵام دەڵێین هەزار رەحمەت لە ئەرستۆ كە پێش 20 سەدە واتە 2000 ساڵ پێش ئێستا سروشتی حومڕانی دیاریكردوە و لەوكاتەوە حومكڕانانی سەر زەوی هەروا هاتوون و تا ئێستاش بەردەوامن كە زۆرینەیان (تاكڕەو و موستەبید و گاغیە و دیكتاتۆر بون) لە رۆژهەڵات و رۆژئاواشدا بەڵام بەزۆری لە رۆژهەڵاتدا...
ئەوەی من مەبەستمە كە لە هەرێمی كوردستان جۆری حوكمڕانی لە جۆری (گەندەڵ و خراپەكانە) و لە ناونیشیاندا بریتیە لە جۆری حوكمڕانی (ئۆلیگارشی) واتە حوكمی سەرمایەدار و كەمینەیەكی دەوڵەمەند دژی زۆرینەی جەماوەر و گەل.
هەربۆیە دۆخی سیاسی و ئابوری و كۆمەڵایەتی و ئەمنیمان دوای 26 ساڵ گەیشتۆتە بنبەست، چونكە تەنها ئەو كەمینەیە بیر و پلانیان بۆ بەرژەوەندی خۆیان هەیە نەك جەماوەری زۆرینەی گەل.
سیستەمی حومكڕانی هەرێمی كوردستان بریتیە لە جۆری (هەرە خراپەكان) كە هەرە جۆرە خراپەكەی تیادا كۆبۆتەوە لە حوكمی ((تاكڕەوی و قۆرخكاری و پاوانخوازی حیزب و سەركردە و بنەماڵە لە لایەك و لە لایەكی تریشەوە حوكمی كەمینەیەكی دەوڵەمەندی خاوەن سەرمایەی حەرام لە دزینی سەروەت و سامانی میلەتەوە هاتوە.
ئیدی چ ئومێدێك هەیە بە چاكسازی و گۆڕانكاری لە سایەی ئەم جۆرە حوكمڕانیەدا. كە تەنها لە خەمی خۆ دەوڵەمەندكردن و كورسی حوكمڕانی خۆیاندابن و زۆرینەی جەماوەریشیان پشتگوێ خستبێت و بیانچەوسێننەوە بەبیانوی شەڕی دژی داعش و دابەزینی نرخی نەوت و فریودانیان بە دروشمی بێناوەڕۆكی ریفراندۆم و سەربەخۆیی كە لە بنچینەدا بونێكی فیزیكیان نیە.