چی لەبارەی وەستانی هەناسە لە خەودا دەزانیت؟

تەندروستی 23/02/2021


چاودێر:
وەستانی هەناسە لە خەودا حالەتێكە تێیدا دیواری گەروو خاودەبێتەوە، ئەمەش دەبێتە هۆی هەناسە تەنگی و لە خەوهەڵسان، هەناسەتەنگی لەكاتی خەودا كاریگەری خراپی لەسەر تەندروستی مرۆڤ هەیە، كە لەوانەیە بگاتە وەستانی مێشك.
وەستانی هەناسە لەخەودا چی یە؟ 
د.صلاح عبدالواحد سلیمان، پسپۆڕی نەشتەرگەری قووڕگ و لووت و گوێ، ئاماژەبەوەدەكات،
لەكاتی هەناسە تەنگی لەشەودا، بۆڕی هەناسە لەوانەیە بە تەواوی بگیریت apnea بۆ ماوەی ١٠ چركە یان زیاتر، یاخوود بە شێوەیەكی ناتەواو بگیرێت hypopnea بۆ ماوەی ١٠ چركە، ئەو كەسانەی كە تووشی ئەو جۆرە نەخۆشیە دەبن، لەوانەیە چەندبارە تووشی هەمان كێشەی وەستانی هەناسە ببنەوە لەكاتی خەودا، كە لەوانەیە بگاتە جارێك هەموو خولەكێك یان دوو خولەك كاتێك بە تووندی تووشی ئەو نەخۆشیە دەبن.
نیشانەكانی
• پرخە پرخ بە دەنگی بەرز.
• هەناسەدان بە دەنگی بەرز
• وەستانی هەناسە بە ڕوونی دەردەكەوێت لەكاتی خەودا.
• زیادبوونی كێشی لەش.
• ئارەقەكردنی شەوانە.
• هەڵسان لە خەو زیاتر لە جارێك بە شەو بۆ میزكردن.
• هەستكردن بە ماندوویەتی زۆر لە ڕۆژدا، چونكە شەوانە تێر ناخەوێت بەهۆی هەڵسانەوەی لە خەودا، هەرچەندە نەخۆشەكە ئەوەی بە بیرنایەت كە شەوانە چەندین جار هەڵساوە لە خەو، بۆیە هەست بە كێشەكەی ناكات.
هۆكارەكان
 ئەو پزیشكە لەبارەی  هۆكارەكانی تووشبوون بەو نەخۆشیە  دەڵێت"  زیاتر پیاوان تووشی ئەو كێشەیە دەبن، لەو كەسانەی كە تەمەنیان لە ٤٠ ساڵی و زیاترە، هەروەها  ئەوانەی ملیان ئەستوورە زیاتر لە ٤٣ سانتیمەترە، ئەو كەسانەی كە حەبی خەو دەخۆن، گەورەیی لەوزەتێن یان ئەدینۆید یان دواوەی زمان، خواردنەوەی مەی، جگەرە كێشان، ئەو ئافرەتانەی دەكەونە تەمەنی بێ نوێژی، بوونی ئەو نەخۆشیە لە بنەماڵەدا،لووت گیران"
زیانەكانی وەستانی هەناسە
• بەرزبوونەوەی فشاری خوێن
• تووشبوون بە وەستانی مێشك
• تووشبوون بە جەڵتەی دڵ
• تێكچوونی لێدانی دڵ.
• تووشبووون بە شەكرە لە جۆری دووەم.
• ئەو كەسانەی كە ئەو نەخۆشیەیان هەیە ١٢ ئەوەندە زیاتر ئەگەری تووشبوونیان بە ڕووداوی ئوتومبیل هەیە.
چارەسەری 
د.صلاح عبدالواحد، چارەسەرەكانی ئەم حاڵەتە لەرێگەی  كەمكردنەوەی كێش و وازهێنان لە خواردنەوەی مەی و جگەرە كێشان و نووستن لەسەر لاتەنیشتەكان، بەكارهێنانی ئامێری تایبەت كە لەسەر دەم دادەندرێت و بەزەبری هێز ئۆكسجین دەنێرێت بۆ سیەكان و ناهێلێت بۆڕی هەناسە بگیرێت،هەروەها  دانانی ئامێرێكی تایبەت لەناو دەمدا كە وا دەكات شەویلگەی خوارەوە بۆ پێشەوە بێت بەمەش لە دواوە بۆشایی زیاتر دروست دەكات بۆ تیپەڕبوونی هەوا.
وتیشی، نەشتەرگەری بۆ ئەو شوێنەی كە ڕێگە لە هەوا دەگرێت وەكو نەشتەرگەری لەوزەتێن یان نەشتەرگەری هەڵگرتنی بەشی دواوەی زمان.